Blog

Νεομάρτυρας Κύριλλος, Το ολοκαύτωμά του στην πλατεία Ιπποδρομίου

Κύριλλος, οσιομάρτυς († 6.7.1566)

[…]

Σύμφωνα με το Μαρτύριό του ο Κύριλλος -το κοσμικό όνομα του οποίου ήταν Κυριακός- γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το έτος 1544, κατά την περίοδο της βασιλείας του σουλτάνου Σουλειμάν. Ο πατέρας του ονομαζόταν Πέιος, καταγόταν από την επαρχία Πελαγονίας και διέμενε με την οικογένειά του στην περιοχή της ακροπόλεως της Θεσσαλονίκης.

Σε ηλικία δέκα ετών ο Κυριακός έμεινε ορφανός, με αποτέλεσμα να αναλάβουν την κηδεμονία του δύο θείοι του, συγγενείς της μητέρας του, εκ των οποίων ο ένας ήταν μωαμεθανός. Τελικά ο μωαμεθανός θείος του ανέλαβε αποκλειστικά την κηδεμονία του και τον έστειλε σε κάποιον επίσης μωαμεθανό βυρσοδέψη για να μάθει κοντά του να εξασκεί αυτό το επάγγελμα.

Ωστόσο ο Κυριακός, ακολουθώντας τις συμβουλές του άλλου θείου του, ο οποίος ήταν ευσεβής χριστιανός, αποφάσισε να εγκαταλείψει κρυφά το μωαμεθανό κηδεμόνα του και να ακολουθήσει κάποιους αγιορείτες μοναχούς, που κατά αγαθή συγκυρία βρίσκονταν εκείνη την εποχή στη Θεσσαλονίκη. 

Σε ηλικία 14 ετών ο Κυριακός έφθασε στο Άγιο Όρος και εκάρη μοναχός στη μονή Χελανδαρίου, λαμβάνοντας το μοναχικό όνομα Κύριλλος. Ο Κύριλλος ασκήτευσε επί οκτώ έτη σε κάποιο χελανδαρινό μετόχι και σε ηλικία 22 ετών ταξίδεψε μαζί με άλλους δύο χελανδαρινούς μοναχούς στη Θεσσαλονίκη, όπου συνάντησε το χριστιανό θείο του. 

Κατερχόμενος από την περιοχή της Ακροπόλεως προς το λιμάνι της Θεσσαλονίκης μαζί με τον εξάδελφό του -γιο του χριστιανού θείου του, συνάντησε τυχαία το μωαμεθανό κηδεμόνα του, ο οποίος παρά την παρέλευση πολλών ετών, ανεγνώρισε τον Κύριλλο. 

Φώναξε αμέσως και άλλους μουσουλμάνους για να συλλάβουν τον Κύριλλο με την κατηγορία ότι, ενώ πριν είχε ασπαστεί το μωαμεθανισμό, στη συνέχεια τον αρνήθηκε και εξώμοσε.

Ο Κύριλλος οδηγήθηκε αμέσως στον Τούρκο δικαστή της Θεσσαλονίκης, ο οποίος επιχείρησε να τον πείσει να εγκαταλείψει τη χριστιανική πίστη και να ασπαστεί το μωαμεθανισμό. Όταν διεπίστωσε πως η προσπάθειά του δεν επέφερε κανένα αποτέλεσμα, διέταξε να τον οδηγήσουν στη φυλακή σκοπεύοντας να εκφέρει την απόφασή του την επόμενη ημέρα.

Την άλλη ημέρα ο Κύριλλος οδηγήθηκε και πάλι στο δικαστή, ο οποίος προσπάθησε για δεύτερη φορά να τον μεταπείσει με υποσχέσεις η με απειλές, αλλά όταν διεπίστωσε ότι η προσπάθειά του ήταν μάταιη, τον κατεδίκασε σε θάνατο διά πυράς. 

Ο Κύριλλος οδηγήθηκε από το εξαγριωμένο πλήθος των φανατισμένων Τούρκων και των δημίων του στον τόπο της καταδίκης του, στο παλαιό βυζαντινό ιπποδρόμιο της πόλεως, κοντά στο ναό του αγίου Κωνσταντίνου, ο οποίος μνημονεύεται στο συναξάριο της Ακολουθίας του οσιομάρτυρος Κυρίλλου για πρώτη φορά.

Ο Τούρκος ύπαρχος επιχείρησε για τελευταία φορά, όπως συνηθιζόταν, να μεταπείσει τον Κύριλλο, προσφέροντάς του υλικές ανέσεις και απολαύσεις, αλλά ο Κύριλλος τις αρνήθηκε, λέγοντας πως γι’ αυτόν μοναδικός πλούτος ήταν ο Χριστός. 

Κατόπιν τούτων ο ύπαρχος έδωσε εντολή στους δημίους να ρίψουν τον Κύριλλο στην πυρά, η οποία αποτέφρωσε το σώμα του στις 6 Ιουλίου του 1566.

 […]

Στη μνήμη του οσιομάρτυρος Κυρίλλου, που εορτάζεται στις 6 Ιουλίου, τιμάται το δεξιό παρεκκλήσιο που υπάρχει στη νότια πλευρά του ναού του αγίου Κωνσταντίνου.

[…]

Κείμενο Συμεών Πασχαλίδης από το βιβλίο του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών Θεσσαλονίκης, της Ιεράς Μητροπόλεων Θεσσαλονίκης, «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος α’, έκδοση Ιεράς Μονής Αγίας Θεοδώρας Θεσσαλονίκης.

Επιμέλεια Στ.Κ.