Blog

Την ανάσταση όλοι θα απολαύσουν, δοξασμένοι όμως δεν θα είναι όλοι, αλλά οι ενωμένοι με τον Χριστό!

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς Επιστολή του Αποστόλου Παύλου

Ομιλία Ζ΄

(Α΄ Θεσ. 4,13-14)

«Δὲν θέλομε όμως νὰ ἀγνοῆτε, ἀδελφοί, γιὰ τοὺς πεθαμένους, γιὰ νὰ μὴ λυπῆσθε, ὅπως καὶ οἱ ἐθνικοί, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν ἐλπίδα».

«Δεν θέλομε όμως να αγνοήτε, αδελφοί, για τους πεθαμένους, για να μη λυπήσθε, όπως και οι εθνικοί, οι οποίοι δεν έχουν ελπίδα».

1. Πολλά πράγματα μάς προκαλούν λύπη από άγνοια μόνο, μόλις θα γνωρίσωμε καλά αυτά, θα απομακρύνωμε την οδύνη. Αυτό λοιπόν και ο Παύλος για να δείξη έλεγε, «Δεν θέλω να αγνοείτε, για να μη λυπείσθε, όπως και οι λοιποί, οι οποίοι δεν έχουν ελπίδα». 

Γι’ αυτό δεν θέλεις να αγνοούν αυτοί; Γιατί όμως δεν λέγεις να αγνοήτε την κόλασι που ευρίσκεται στην άλλη ζωή; Να αγνοήτε, λέγει, το κήρυγμα για την ανάστασι. Αλλά γιατί; Αυτό είναι φανερό από τότε και έχει γίνει παραδεκτό, συγχρόνως όμως μαζί με εκείνο και αυτό θα είναι μεγάλο κέρδος. 

Επειδή λοιπόν δεν απιστούσαν στην ανάστασι, αλλά ίσως εθρηνούσαν, γι’ αυτό λέγει έτσι. Και διαφορετικά βέβαια ομιλεί σε εκείνους που δεν πιστεύουν, και διαφορετικά σε αυτούς, γιατί αυτοί που εζητούσαν να μάθουν για τους χρόνους και τους καιρούς, είναι φανερό ότι εγνώριζαν.

«Γιατί εάν πιστεύωμε», λέγει, «ότι ο Ιησούς πέθανε και αναστήθηκε και έζησε, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει να πιστεύωμε ότι ο Θεός και εκείνους που πέθαναν με την πίστι στον Ιησού θα τους φέρη μαζί με αυτόν». Πού είναι εκείνοι που αρνούνται το σώμα του Ιησού; Γιατί εάν δεν έλαβε σώμα, ούτε πέθανε· εάν όμως δεν πέθανε, ούτε αναστήθηκε. Πώς λοιπόν από αυτά μάς προτρέπει να πιστεύωμε, άραγε δεν ήταν περισσότερο φλύαρος σε αυτούς και απατεώνας; Γιατί εάν ο θάνατος είναι έργο της αμαρτίας και ο Χριστός δεν έκαμε αμαρτία, πώς μας προτρέπεται αυτό;

Τώρα όμως για ποιους λέγει, ποιους θρηνείτε, άνθρωποι, για ποιους λυπείσθε; για τους αμαρτωλούς ή απλώς γι’ αυτούς που πεθαίνουν; Γιατί όμως λέγει, «όπως οι λοιποί που δεν έχουν ελπίδα»; εκείνοι ποιους θα θρηνήσουν; 

Ώστε όλα αυτά γίνονται άχρηστα σε αυτούς.

«Πρωτότοκος», λέγει, «από τους νεκρούς», δηλαδή, απαρχή. Επομένως πρέπει να είναι και οι υπόλοιποι. Και πρόσεχε πώς εδώ δεν λέγει τίποτε ύστερα από συλλογισμούς, επειδή ήταν καταδεκτικοί. Γιατί όταν έγραφε στους Κορινθίους, πολλά ανέφερε ύστερα από συλλογισμούς και τότε εσυμπέρανε· «Ανόητε, εκείνο που σπέρνεις εσύ, δεν λαμβάνει ζωή».

Αυτό βέβαια είναι πιο ισχυρό, όταν απευθύνεται στον πιστό, στον μη πιστό όμως ποια δύναμι θα είχε αυτό; Κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει να πιστεύετε», λέγει, «ότι ο Θεός και εκείνους που εκοιμήθηκαν με πίστι στον Ιησού θα τους φέρη μαζί με αυτόν». 

Πάλι, «εκείνους που εκοιμήθηκαν», λέγει πουθενά δεν λέγει εκείνους που πέθαναν. Αλλά για τον Χριστό έθεσε το, «πέθανε», επειδή ακολουθούσε και η ανάστασις. Πώς θα φέρη αυτούς διά του Ιησού. Ή εννοεί ότι εκοιμήθηκαν με την πίστι στον Ιησού, ή ότι θα φέρη αυτούς διά του Ιησού. Το μεν πρώτο, «εκείνους που εκοιμήθηκαν με την πίστι στον Ιησού», δηλαδή, τους πιστούς. 

Εδώ οι αιρετικοί ισχυρίζονται ότι εννοεί εκείνους που εβαπτίσθηκαν. Το «έτσι» λοιπόν, πώς δικαιολογείται; γιατί ο Ιησούς δεν εκοιμήθηκε με το βάπτισμα. Για ποιο λόγο δε λέγει, «εκείνους που εκοιμήθηκαν»; 

Ώστε δεν ομιλεί για καθολική, αλλά για μερική ανάστασι. Εννοεί λοιπόν εκείνους που εκοιμήθηκαν με την πίστι στον Ιησού· και σε πολλές περιπτώσεις λέγει το ίδιο. «Διότι αυτό», λέγει, «σας το λέμε σύμφωνα με τον λόγο του Κυρίου, ότι εμείς οι ζωντανοί, οι οποίοι θα απομένωμε στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου, δεν θα προφθάσωμε εκείνους που εκοιμήθηκαν», εννοώντας τους πιστούς· και πάλι, «Εκείνοι που εκοιμήθηκαν ενωμένοι με τον Χριστό» και πάλι, «Οι νεκροί που πέθαναν με την πίστι στον Χριστό θα αναστηθούν». 

Έπειτα ο λόγος δεν ήταν μόνο για την ανάστασι αυτού, αλλά και για την ανάστασι των νεκρών και για την τιμή με δόξα. Την ανάστασι λοιπόν όλοι θα απολαύσουν, λέγει δοξασμένοι όμως δεν θα είναι όλοι, αλλά οι ενωμένοι με τον Χριστό. Επειδή λοιπόν θέλει να παρηγορήση αυτούς, δεν τους παρηγορεί με αυτό μόνο, αλλά και με τη μεγάλη τιμή και με τη συντομία του πράγματος, αφού εγνώριζαν εκείνο. 

Το ότι πράγματι θέλει να τους παρηγορήση με την τιμή, προχωρώντας λέγει, «Και πάντοτε θα είμασθε μαζί με τον Κύριο», και ότι «θα αρπαχθούμε μέσα σε σύννεφα». Πώς όμως οι πιστοί που είναι ενωμένοι με τον Χριστό κοιμώνται; Δηλαδή, έχοντας τον Χριστό μέσα τους. 

Και το, «θα φέρη μαζί με αυτόν», δείχνει ότι φέρονται από πολλά σημεία. «Γιατί αυτό», λέγει, «σας το λέμε σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου». «Αυτό». Επρόκειτο να ειπή κάτι παράξενο, γι’ αυτό θέτει και την αξιοπιστία του. Σύμφωνα με το λόγο του Θεού, λέγει δηλαδή, όχι από τον εαυτό μας, αλλά από τον Χριστό το εμάθαμε και σας το λέμε.

«Ότι εμείς οι ζωντανοί οι οποίοι θα απομένωμε στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου δεν θα προφθάσωμε εκείνους που εκοιμήθηκαν». Αυτό που στην προς Κορινθίους επιστολή του λέγει, ότι «Σε ελάχιστο χρόνο, σε μία στιγμή». Εδώ επαρουσίασε την αξιοπιστία με την ανάστασι και με τον τρόπο που θα γίνη. 

Γιατί, επειδή το πράγμα φαίνεται ότι είναι δύσκολο, όπως ακριβώς, λέγει, είναι εύκολο να σηκωθούν οι ζωντανοί, έτσι και οι πεθαμένοι. «Και το, «εμείς», δεν το λέγει για τον εαυτό του, γιατί βέβαια δεν επρόκειτο να παραμείνη μέχρι τον καιρό της αναστάσεως, αλλ’ εννοεί τους πιστούς. Γι’ αυτό πρόσθεσε, «Οι οποίοι θα απομένωμε στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου, δεν θα προφθάσωμε τους πεθαμένους». 

Σαν να έλεγε· μη νομίσης ότι είναι κάποιο δύσκολο έργο ο Θεός είναι που ενεργεί· οι ζωντανοί δεν θα προλάβουν εκείνους που έχουν διαλυθή, που έχουν σαπίσει, που είναι από πολλά χρόνια πεθαμένοι· αλλά όπως είναι εύκολο να φέρη εκείνους που είναι με όλο τους το σώμα, κατά τον ίδιο τρόπο και αυτούς που είναι διαλυμένοι.

Απόσπασμα από τον τόμο, «Ι. Χρυσοστόμου έργα, 22, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Σπυρίδων Μουστάκας (θεολόγος, φιλόλογος).

Επιμέλεια: Στ.Κ.