Blog

Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Βακάρος, Το μύρο του Αγίου Δημητρίου…

γ

1. Ανάβλυση μύρου από το πηγάδι

Από τη μελέτη της υμνολογίας που αναπτύχθηκε προς τιμήν του Αγίου Ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου διαπιστώσαμε την ύπαρξη τριών πλήρων κανόνων που έχουν ως υπόθεσή τους τον εγκωμιασμό του μύρου του Αγίου και τη δέηση προς αυτόν.

Ο πρώτος φέρει την ακροστιχίδα:

«Μύρω νοητώ προσπλακείς μύρον γίνη» και στα θεοτοκία: «Φιλοθέου». Ο κανόνας αυτός «ποίημα εστίν του Αγιωτάτου και Οικουμενικού Πατριάρχου κυρίου Φιλοθέου». 

Ο δεύτερος, που φέρει την ακροστιχίδα: 

«Δημήτριε πλήσον με οσμής σου μύρου. Συμεών», είναι ποίημα του Αγίου Συμεών, Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης. 

Και ο τρίτος με ακροστιχίδα: 

«Μύρου γεραίρω την χάριν Δημητρίου Γεώργιος Σκυλίτζης», είναι ποίημα του Γεωργίου Σκυλίτζης. 

Από τη μελέτη τόσο των τριών ανωτέρω κανόνων όσο και των υπολοίπων ύμνων και τροπαρίων προκύπτει ότι η ανάβλυση του μύρου γινόταν είτε από το πηγάδι, είτε από τον τάφο ή τη λάρνακα και το κιβώριο, είτε από τη λογχισμένη πλευρά, είτε από το σώμα και τη σορό του μάρτυρα, σαν από αστείρευτη πηγή. [Απ’ όλα αυτά έρρεε το μύρο του Αγίου Δημητρίου].

Τα μύρα αυτά ήταν «αείρροα», σχημάτιζαν «ποταμόν» που διαπότιζε όχι μόνο την πόλη αλλά και «πάσαν την γην» με αποτέλεσμα να καταγγέλλεται [να «φανερώνεται», «ανακοινώνεται»] στην οικουμένη ότι το μύρο είναι «άμοιβή της αγνείας» του μάρτυρα και δείγμα «αληθούς αφθαρσίας». 

Επίσης «το αίμα Δημητρίου» που έρευσε από τη λογχισμένη πλευρά μεταβάλλεται σε «μύρον καινόν αναβλύζον εξ αυτής και παρέχον τοις πιστοίς ιάματα», ενώ η ευωδία του εκδιώκει τους δαίμονες.

Αυτή η ποικιλία ως προς την ανάβλυση του μύρου από το πηγάδι, τον τάφο, τη λάρνακα, το κιβώριο, την πλευρά, το σώμα και τη σορό, υπάρχει και στις πηγές, δηλαδή τους εγκωμιαστικούς λόγους και τις ομιλίες στον Άγιο Δημήτριο αφενός, και σε κείνους που εξιστόρησαν κατά καιρούς την άλωση της Θεσσαλονίκης, αφετέρου.

Για τη ρίψη του σώματος του μάρτυρα μέσα στο πηγάδι και την ανάβλυση του μύρου από αυτό (το πηγάδι) μιλούν ο Νικηφόρος Γρηγοράς πριν από το 1330 μ.Χ. και ο Άγιος Συμεών, Αρχιεπίσκοπος Θεσ/νίκης, πριν από το 1429 μ.Χ.

Στην υμνολογία βρίσκουμε τις ίδιες πληροφορίες «…συ δε άταφος έμεινας, εις το φρέαρ δε απορριφείς δι’ εκείνον, ως αρώματα μύρα λαμβάνεις εκ τούτου…. 

Και αλλού «μνήμα σον απεδείχθη, και τάφος σου το φρέαρ, ω ερρίφης και γαρ η θεία χάρις, ταις ενεργείαις σε έδειξε των μύρων θαυμαζόμενον…». 

Τέλος, στον οίκο της προεόρτιας ακολουθίας διαβάζουμε: «… ριφθείς δε νεκρός τω φρέατι συγκέκλεισται (ο Δημήτριος) και ως θάλασσα έβλυσε ρείθρα μύρων ακένωτα θαυμάτων δε πηγαί εξεδόθησαν και σώματα και πνεύματα λάθη πολλών και πλάνη πάσα επαύθη… πιστοί δε μύροις κραυγάζομεν, ταύτα σώματός είσι του πανάγνου Δημητρίου, εν ω Χριστός εδοξάσθη…

Από το βιβλίο του πρωτοπρεσβυτέρου, π.  Δημητρίου Βακάρου,  το «Μύρο του Αγίου Δημητρίου του Θεσσαλονικέως», Θεσσαλονίκη 1979.

Επιμέλεια: Στ.Κ.