Blog

Όσιος Νικάνωρ, Μια μεγάλη αγία μορφή από την Θεσσαλονίκη, προστάτης της Δυτικής Μακεδονίας

Εορτάζει στις 7 Αυγούστου

Ο Θεσσαλονικιός άγιος είναι ταυτισμένος με την ιερά Μονή Ζάβορδας (Μονή Οσίου Νικάνορος, Ζάβορδας) του όρους του Καλλιστράτου στα Γρεβενά, την οποία ίδρυσε.

Επίσης, θεωρείται ευρύτερος προστάτης Άγιος της Δυτικής Μακεδονίας, λόγω της μεγάλης προσφοράς του στους κατοίκους της περιοχής. 

Ο Όσιος Νικάνωρ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1491 και το βαφτιστικό του όνομα ήταν Νικόλαος. Η πλούσια οικογένειά του έμενε κοντά στον ναό του Αγίου Μηνά και για  πολλά χρόνια ήταν άτεκνη. Η μητέρα του μια μέρα που προσευχόταν στην εκκλησία του Αγίου Μηνά έλαβε εσωτερική πληροφορία ότι θα λυθούν τα δεσμά της ατεκνίας της.

Όταν ήταν σε ηλικία 20 χρονών οι γονείς του απεβίωσαν και ο ίδιος μοίρασε την μεγάλη του περιουσία και έγινε μοναχός. Στη συνέχεια χειροτονήθηκε ιερέας από τον μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Μάξιμο. 

Σε ηλικία 27 ετών έλαβε θεία εντολή να εγκαταλείψει τον τόπο του και κάθε τι δικό του και να πάει στο Καλλίστρατο όρος στα Γρεβενά. 

Κατευθυνόμενος προς το όρος αυτό, τα δύσκολα εκείνα χρόνια μετά την άλωση της Βασιλεύουσας, άσκησε μεγάλο ιεραποστολικό έργο, το οποίο συνοδευόταν από πολλά θαύματα για τους κατοίκους των πόλεων και των χωριών από τα οποία περνούσε. 

Ένας προάγγελος του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού που πολλά χρόνια αργότερα θα κρατήσει τα μέρη χριστιανικά και ελληνικά.

Όταν ο Άγιος Νικάνορας έφτασε στο Καλλίστρατο όρος, ασκήτεψε στην αρχή σε ένα σπήλαιο κοντά στην όχθη του ποταμού Αλιάκμονα και ανήγειρε εκεί ναό αφιερωμένο στον Άγιο Γεώργιο ανασυστήνοντας προϋπάρχουσα ομώνυμη αρχαία μονή.

Εκεί δύο παιδιά από πλούσιες οικογένειες από την Κοζάνη, μαθητές του Αγίου Διονυσίου του εν Ολύμπω, του ζήτησαν να γίνουν υποτακτικοί του και μαθητές του και ο Άγιος τους αποδέχτηκε.

Κατόπιν νέας θείας εντολής και αποκάλυψης ο Άγιος Νικάνωρ ανέβηκε στην κορυφή του Καλλιστράτου όρους, όπου βρήκε σε κάποια ερειπωμένα κτίσματα εικόνα της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος .

Αυτό συνέβη μεταξύ των ετών 1540-1545 και σηματοδοτεί την έναρξη της ανέγερσης ναού προς τιμήν της Μεταμορφώσεως και ακολούθως ιεράς μονής. Στο μοναστήρι συγκεντρώθηκαν αρκετοί μοναχοί και απετέλεσε πνευματικό φάρο για τη Δυτική Μακεδονία. 

Τους επόμενους αιώνες, πέραν από την μεγάλη προσφορά της μονής στην πίστη και στην Εκκλησία προσέφερε πάρα πολλά στην παιδεία της περιοχής και τη διατήρηση της ελληνικότητας των ανθρώπων της. 

Ο θεσσαλονικιός άγιος Νικάνορας εκοιμήθη στις 7 Αυγούστου του 1549, ενώ ο τάφος του και τα άγια λείψανά του προσφέρουν τη θαυματουργική βοήθειά του σε όσους τον επικαλούνται. 

Το μοναστήρι του Αγίου Νικάνορα επανασυστάθηκε τα τελευταία χρόνια και είναι άβατο, όπως το ήθελε ο ιδρυτής του.

Κείμενο: Στ.Κ.