Blog

Όσιος Ηλίας ο Νέος, Μια ξεχωριστή προσωπικότητα του μοναχισμού του 9ου αιώνα

Εκοιμήθη στην Θεσσαλονίκη στις 17 Αυγούστου του 903

Ο Όσιος Ηλίας ο Νέος που γεννήθηκε το 823 στην Έννη της Σικελίας αποτελεί μια ιδιαίτερη και ξεχωριστή προσωπικότητα του μοναχισμού του 9ου αιώνα. 

Ο Όσιος σε ηλικία οκτώ χρονών έλαβε το προφητικό χάρισμα, ενώ στα δώδεκά του προφήτευσε την επιδρομή των Σαρακηνών στο κάστρο της Αγίας Μαρίας, στο οποίο έμενε η οικογένειά του, λόγω των επιδρομών. 

Αργότερα συνελήφθη και ο ίδιος από τους Σαρακηνούς, αλλά απελευθερώθηκε από πλοίο του βυζαντινού στόλου. Ακολούθως, μετά από θεία εντολή επισκέφθηκε την Αφρική, όπου συνελήφθη εκ νέου. 

Εν τω μεταξύ, ο άγιος πουλήθηκε δύο φορές σε χριστιανούς. Εκτελώντας την υπηρεσία του συκοφαντήθηκε από την ανήθικη γυναίκα του δευτέρου αφεντικού του και γι αυτό ο τελευταίος τον βασάνισε σκληρά. 

Αργότερα, όμως, δικαιώθηκε, εξαγόρασε την ελευθερία του και πήγε στην Παλαιστίνη, για να γίνει μοναχός. 

Εκεί έκανε το πρώτο του θαύμα σε ετοιμοθάνατο μωαμεθανό, ενώ ακολούθησαν πολλά άλλα τα οποία οδήγησαν πολλούς μωαμεθανούς στη μεταστροφή τους στον χριστιανισμό. 

Για τον λόγο αυτό τον συνέλαβαν και τον καταδίκασαν σε θάνατο. 

Απελευθερώθηκε με θαυματουργικό τρόπο και πήγε στα Ιεροσόλυμα, όπου ο πατριάρχης τού έδωσε το μοναχικό σχήμα. Ακολούθως πήγε στο Σινά, όπου μαθήτευσε στον μοναχισμό επί μία τριετία. 

Στην Αλεξάνδρεια από την οποία πέρασε έκανε και εκεί πολλά θαύματα και για να αποφύγει τις τιμές λόγω των θαυμάτων που έκανε κατευθύνθηκε στην Περσία για να προσκυνήσει τον τόπο που μαρτύρησαν οι Άγιοι Τρεις Παίδες και ο Προφήτης Δανιήλ αλλά κατέληξε στην Αντιοχεία της Συρίας, όπου σε όραμα έλαβε θεία εντολή να δημιουργήσει μοναστήρι στην πατρίδα του. 

Όταν επέστρεψε στα μέρη του, προφήτεψε νικηφόρα αποτελέσματα για τον βυζαντινό στρατό, αλλά και αλώσεις. Ο ίδιος κατέφυγε, μαζί με τον υποτακτικό του, στην Πελοπόννησο και την περιοχή της Σπάρτης με τον οποίο έμειναν σε μια σπηλιά, κοντά σε έναν ναό των Αγίων Αναργύρων. Και εκεί ο Άγιος συνέχισε να θαυματουργεί. 

Μετά την άλωση του Ταυρομενίου στη Σικελία την οποία είχε προφητεύσει ο Άγιος κατευθύνθηκαν μαζί με τον υποτακτικό του στο Βουθρωτό της Ηπείρου. Δυστυχώς όμως ο βυζαντινός στρατιωτικός αξιωματούχος τους φυλάκισε ως κατάσκοπους. Και οι δύο, απελευθερώθηκαν την επόμενη μέρα θαυματουργικώς.

Όταν επέστρεψε ο Άγιος Ηλίας στην Καλαβρία δημιούργησε το πρώτο ελληνοϊταλικό μοναστήρι στο οποίο συγκεντρώθηκαν αρκετοί μοναχοί.

 Ο Όσιος Ηλίας κατάφορτος από θεία χαρίσματα επιτελούσε ποικίλο πνευματικό έργο στην περιοχή. Οι κάτοικοι του Ταυρομενίου, όμως, τον χλεύασαν, όταν τους κάλεσε σε μετάνοια, για να αποφύγουν την καταστροφή της πόλης τους, πράγμα που στη συνέχεια συνέβη. 

Ο Όσιος δεν σταμάτησε να προσφέρει αφειδώς τους πνευματικούς θησαυρούς που απέκτησε από την ασκητική του ζωή και την παράδοσή του στο θέλημα του Θεού και συμπαραστεκόταν συνέχεια στους εμπερίστατους συμπατριώτες του. 

Η φήμη του έφτασε στη Βασιλεύουσα και ο αυτοκράτορας Λέων Στ’ τον κάλεσε να τον επισκεφθεί. Ο Όσιος Ηλίας αποδέχτηκε την πρόσκληση και ξεκίνησε, γνωρίζοντας πως δεν θα έφτανε ποτέ στην Κωνσταντινούπολη. 

Καθ’ οδόν έμαθε πως ξεκίνησε αραβικός στόλος, για να επιτεθεί στην Κωνσταντινούπολη, αλλά ο Όσιος προφήτεψε πως θα αλλάξουν διαδρομή και αντί για τη Βασιλεύουσα θα αλώσουν τη Θεσσαλονίκη. Όταν έφτασε ο ίδιος στη Θεσσαλονίκη, έμεινε ένα βράδυ στο ναό των Αγίων Αποστόλων και την επόμενη μέρα πήγε στον Άγιο Δημήτριο. 

Εκεί επανέλαβε την προφητεία του για την άλωση της πόλης, η οποία και εκπληρώθηκε. 

Ο Όσιος Ηλίας εκοιμήθη στη Θεσσαλονίκη στις 17 Αυγούστου του 903. 

Προηγουμένως είχε ζητήσει από τον υποτακτικό του, το σκήνωμα του να μεταφερθεί στο μοναστήρι που ίδρυσε στην Καλαβρία. 

Όταν μετά από δέκα μήνες βρέθηκε άφθαρτο, μεταφέρθηκε κρυφά στο μοναστήρι του, αφού ο αυτοκράτορας Λέων ο Σοφός είχε διατάξει να μεταφερθεί στην Κωνσταντινούπολη. Πάντως, ο αυτοκράτορας δεν δυσανασχέτησε, ενώ χάρισε και ακίνητη περιουσία στο μοναστήρι του.

Η μνήμη του αγίου τιμάται στις 17 Αυγούστου.

Κείμενο: Στ.Κ.

Πληροφορίες: Από το βιβλίο το «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος β’, του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών Θεσσαλονίκης, της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, έκδοση Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας Θεσσαλονίκης. Το σχετικό λήμμα υπογράφει ο Συμεών Πασχαλίδης.