Blog

Η Λαμπρή της Αγίας Θεοδώρας της εν Θεσσαλονίκη: Μια πνευματική καλλονή που μυρόβλυσε στο κέντρο της πόλης

Η 3η Αυγούστου είναι η Λαμπρή της Αγίας Θεοδώρας. Μια ιδιαίτερη λαμπροτρίτη Αυγούστου η οποία το 893 λάμπρυνε και φωταγώγησε πνευματικά την μεγαλόπολη Θεσσαλονίκη με φως ανέσπερο και την πλημμύρισε με θεία μύρα και παραδείσιες ευωδίες.

Την μέρα αυτή, ημέρα της μετακομιδής του ιερού της λειψάνου, το ευώδες έλαιο το οποίο εκχύθηκε απ’ αυτό και ευωδίασε τον τόπο, συγκάλεσε τους Θεσσαλονικείς και μαζεύτηκαν στο μοναστήρι της στο κέντρο της πόλης σαν να ήταν μια ιδιαίτερη μεγάλη και επίσημη γιορτή! Σαν να ήταν Πάσχα!

Η Αγία Θεοδώρα ασκήθηκε για 55 χρόνια στο μέρος εκείνο μετατρέποντας το κέντρο της Θεσσαλονίκης σε ασκητική έρημο, αν όχι και μαρτυρική και συνάμα εύχαρη, χαρούμενη κιβωτό. Αυτή την ασκητική έρημο και εύχαρη κιβωτό την μετέτρεψε και σε ευρύτερη πολιτεία, πρωτεύουσα της προσφοράς και της αγιότητας.

Και εν τέλει η καντήλα της, η εικόνα και το ιερό άφθαρτο σκήνωμά της ανέβλυσαν «αρτεσιανό» θείο μύρο.

Έμοιαζε, δηλαδή, σαν να ανακάλυψαν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης ένα φρέαρ ευώδους ελαίου που έρρεε ασταμάτητα.

Μια «φλέβα» μύρου που μαρτυρούσε τόσο την αγιότητα της μοναχής Θεοδώρας, όσο και τις ευεργεσίες του Θεού που σαν έκπληξη, ένα θαύμα, φανερώνει την έκτακτη και θαυμαστή παρουσία του ανάμεσα στους ανθρώπους και, ιδιαίτερα, μέσα στους πιστούς και αποκλειστικούς του φίλους.

Μια ευλογία!

Και εν προκειμένω η φλέβα αυτή, το φρέαρ του μύρου το οποίο εξέχεε απλόχερα του Θεού το δώρο, η Αγία Θεοδώρα, ήταν πρόξενο ιάσεων και λοιπών θαυματουργικών δώρων στους Θεσσαλονικείς, όπως και σε όσους άλλους κατέφευγαν στο μοναστήρι της, αλλά και σε όσους ζητούσαν να τους σταλεί το ευώδες θαυματουργικό μύρο.

Αλλά μήπως η Αγία με τον ουράνιο βίο της και την πολιτεία της μετέτρεψε την μοναστική της έρημο και το κέντρο της Θεσσαλονίκης σε παραδείσιο τόπο; Διαφορετικά πώς εξηγείται εν μέσω της πολύβουης αγοράς της πόλης να ακούει, «την γλυκύτατη των Αγγέλων αίνεση, που δοξάζουν τον Θεόν μέσα στο θυσιαστήριο»;

Άλλωστε δεν είναι τυχαίο πως η ίδια αξιώθηκε και μια δική της πρωτιά μέσα στην ιερή πόλη της Θεσσαλονίκης, την πόλη των Αγίων, αφού, όπως διαβάζουμε μυρόβλυσε αυτή πρώτη και μετά το ιερό λείψανο του πολιούχου της πόλης Αγίου Δημητρίου.

Έτσι, η χάρη που αξιώθηκε η Αγία Θεοδώρα μάς «σκανδαλίζει» ευχάριστα και λαμπρά και μας παροτρύνει να αναλογιστούμε το ύψος της αγάπης και της ταπείνωσης στο οποίο ανέβηκε! Και μάλιστα στο κέντρο της πόλης.

Εδώ θα πρέπει να αναφέρομαι πως όλες αυτές οι θείες χάρες και χαρές με τις οποίες στολίστηκε η Αγία Θεοδώρα σκανδάλισαν και προβλημάτισαν ακόμη και μοναχούς και ασκητές οι οποίοι έσπευσαν επί τόπου, δηλαδή στο μοναστήρι της, για να λύσουν τις απορίες τους. Πώς, δηλαδή, μία μοναχή η οποία προηγουμένως ήταν παντρεμένη με παιδιά και έζησε σε μοναστήρι μέσα στην πόλη κατάφερε να αξιωθεί τέτοιων ουρανίων τιμών!

Και να πώς λύθηκαν οι προβληματισμοί τους:

«Μόλις έφθασαν, κι ενώ ο καθένας τους εξέταζε ή ψηλαφούσε κάτι διαφορετικό και αποσπόγγιζαν το λάδι [το μύρο] που έρρεε από την εικόνα, εξερευνώντας τι είδους και από πού δημιουργήθηκε η ροή του, κάποιος Αντώνιος που ανήκε στην ίδια ομάδα των μοναχών, για τον οποίο οι πατέρες του όρους μας διηγήθηκαν πολλές προόδους στην αρετή […] έχοντας κάποιο χρόνιο πάθος στα ισχία του και μη μπορώντας ούτε έξω να καθίσει ούτε να σταθεί για πολύ όρθιος, αποπειράθηκε και δοκίμασε μόνος του μόνο αυτό· αφού προσήλθε στην εικόνα της οσίας μητέρας μας Θεοδώρας και γονάτισε τρεις φορές και έσκυψε το πρόσωπό του στη γη, άλειψε με το λάδι που έρρεε από αυτήν στο μέρος όπου πονούσε και κέρδισε αμέσως την υγεία του σε βαθμό που δεν έμεινε κανένα ίχνος εκείνης της ασθένειας στα ισχία του Αντωνίου».

Η απάντηση της Αγίας ήταν άμεση και έμπρακτη. Δηλαδή θαυματουργική.

Η αναγνώριση, πάντως, της τάξης της και της θέσης της μέσα στην πόλη των Αγίων, την Αγία Θεσσαλονίκη, δεν πιστοποιείται μόνον από την θεία αυτή πρωτιά που έλαβε από την ανάβλυση του μύρου, αλλά και από την επίσημη εκκλησιαστική αναγνώριση και ένταξή της ανάμεσα στην πρωτοκορυφαία τριάδα των Αγίων της πόλης.

Δηλαδή μαζί με τον Άγιο Δημήτριο και τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά.

Διαφορετικά πώς εξηγείται η παλαιότερη αφιέρωση του μητροπολιτικού ναού της Θεσσαλονίκης και στους τρεις αυτούς αγίους;

Η ξεριζωμένη πρόσφυγας από τον γενέθλιό της τόπο, τη νήσο Αίγινα, Αγάπη, έγινε μητέρα και προστάτιδα των Θεσσαλονικέων τόσο εν ζωή όσο και μετά τον θάνατό της. Η Αγία πολιτεύτηκε ασκητικά ως «σκάνδαλο», αφού εγκατέλειψε την πλούσια και αξιοπρεπή ζωή την οποία μπορούσε να ζήσει και παραδόθηκε ελεύθερα, αγαπητικά -στην ουσία ερωτικά- ως μόνη στον Μόνον. Τον αγαθόν Κύριον!

Είχαν προηγηθεί οι θάνατοι δύο παιδιών της, η αφιέρωση μαζί με τον καλόβολο σύζυγό της κόρης της σε μοναστήρι, και ο θάνατος του εύπορου, αγαπημένου της συζύγου.

Και, έτσι σε ηλικία 25 ετών αποφάσισε να αφιερωθεί ολοκληρωτικά στον Θεό.

Οι Θεσσαλονικείς που γνώριζαν την κοινωνική της θέση και την αρχοντιά της, σκανδαλίζονταν όταν την έβλεπαν να περπατά μέσα στην πόλη ως μια κοινή, απλή, ρακένδυτη καλογριούλα κουβαλώντας και φορτωμένη πράγματα για τις ανάγκες του μοναστηριού. Δεν παρέλειπαν να της επισημάνουν, πως προσβάλλει την κοινωνική της θέση!

Και πράγματι αυτό το έκανε! Αλλά εκείνη είχε αγγελικές προθέσεις και ιδιότητες και τίποτε απ’ όλα αυτά δεν την ενοχλούσε.

Πετούσε!

Η θέση της, τώρα, ήταν στον ουρανό!

Ούτε και τα στοιχεία της φύσεως την ενοχλούσαν. Απόδειξη η εγκαρτέρησή της όταν η ηγουμένη της έβαλε κανόνα να μείνει ένα ολόκληρο βράδυ στην αυλή της μονής. Και ήταν βράδυ χειμώνα με παγωνιά, βροχές και χαλάζι, ενώ στην συνέχεια πάγωσαν όλα, ακόμη και τα ρούχα της από τα οποία κρέμονταν παγωμένα νερά, πάγοι.

Μόνο που η ίδια, όπως φαίνεται, ήταν αφιερωμένη στην προσευχή και τίποτε απ’ όλα αυτά δεν κατάλαβε: «Δέχτηκα με απλή πίστη την επίπληξη της Ηγουμένης. Γι’ αυτό τον λόγο δεν άκουσα ούτε βροχή ούτε κατάλαβα καμία άλλη θλίψη. Αντίθετα, ένιωθα σαν να ήμουν στο λουτρό και χαιρόμουν».

Αυτά ήταν τα λόγιά της για το πώς πέρασε την βραδιά εκείνη και μάλιστα συνεχώς όρθια γιατί δεν μπορούσε να κάτσει πουθενά. Εν τω μεταξύ, κάποια συμμονάστριά της είδε ένα φωτεινό και λαμπρότατο στεφάνι του οποίου την ομορφιά κανείς δεν μπορούσε να περιγράψει, να κατεβαίνει από τον ουρανό και άκουσε μια φωνή να λέει: «Αυτό το στεφάνι είναι της Θεοδώρας»!

Έτσι έχουν τα πράγματα για την πολιτεία της Αγίας Θεοδώρας η οποία δεν ήταν μόνο πρότυπο ασκητικής ζωής, αλλά και φιλανθρωπίας, δοσίματος και συμπαράστασης.

Η ωραιότατη κόρη, η περιζήτητη νύφη από την παιδική της ηλικία ανέπτυξε μπρος στα μάτια των συμμοναστριών της και των Θεσσαλονικέων με ταπείνωση, αφιέρωση και αγάπη μια ουράνια, αγγελική πολιτεία και μεταμορφώθηκε μπροστά στα μάτια τους σε μια μοναδική πνευματική καλλονή!

Πώς ο Θεός εκτός από τον ουράνιο στέφανο που της χάρισε, να μην την ντύσει και να της φορέσει και τα πιο ευώδη θεία μύρα τα οποία κοινοποίησαν λίγες μέρες μετά την κοίμησή της την αγιότητά της, όπως και όλον τον μυστικό κήπο, τον ανθώνα που έκρυβε μέσα της και μοσχοβόλησε μετά την κοίμισή της;

Και έτσι η Αγάπη, όπως την βάφτισαν, μετατράπηκε σε θείο δώρο, Θεοδώρα, και μοίραζε στους ανθρώπους τους κρουνούς των μύρων που της χαρίστηκαν και ανέδιδε ως θεϊκές θαυματουργικές ευεργεσίες!

Ένα μεγαλείο!

Το κοριτσάκι που δεν γνώρισε μητέρα, αφού πέθανε κατά τον τοκετό, έγινε η πιο τρυφερή και ευώδης μητέρα για τους Θεσσαλονικείς αλλά και όσους την επικαλούνται, ενώ πολύ σύντομα το μοναστήρι του Πρωτομάρτυρα Στεφάνου στο οποίο μόνασε και κοιμήθηκε οσιακά, έλαβε το όνομά της.

Να έχουμε τους κρουνούς των ευχών της και τις αστείρευτες ευλογίες της!

Αγία Θεοδώρα η εν Θεσσαλονίκη η μυροβλύτιδα και θαυματουργός

Κείμενο: Στέλιος Κούκος