Blog

Άγιοι Αναστάσιος, επίσκοπος Θεσσαλονίκης και Ευξίθεος ή Ευδόξιος αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης

Αναστάσιος, επίσκοπος Θεσσαλονίκης (434-451)

Ευξίθεος ή Ευδόξιος αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης (Δεύτερο ήμισυ 5ου αι.)

Εκ των πατέρων της Οικουμενικής Συνόδου

Τιμώνται στις 16 Ιουλίου

 

Κείμενο Συμεών Πασχαλίδης

Ο Αναστάσιος διαδέχθηκε το 434 στον επισκοπικό θρόνο της Θεσσαλονίκης τον επίσκοπο Ρούφο (βλ. λήμμα [στο «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος β’])*.

Το 435 ο πάπας Σίξτος Γ΄ (432-440) απέστειλε επιστολή στον επίσκοπο Κορίνθου Περιγένη, με την οποία του υπενθύμιζε ότι πρέπει να υπακούει στον επίσκοπο Θεσσαλονίκης και παπικό βικάριο Αναστάσιο, που είχε διαδεχθεί το Ρούφο.

Το ίδιο έτος απέστειλε και δεύτερη επιστολή προς τη σύνοδο που επρόκειτο να συνέλθει στη Θεσσαλονίκη, για να επαναλάβει τα δικαιώματα που είχαν παραχωρήσει οι προκάτοχοί του στο βικάριο του παπικού θρόνου, επίσκοπο Θεσσαλονίκης. 

Αρκετά χρόνια αργότερα, το 446, ο πάπας Λέων Α’ (440-461) απευθύνει επιστολή στον Αναστάσιο, με αφορμή τη διένεξή του με το μητροπολίτη Παλαιάς Ηπείρου Αττικό και επικυρώνει τα δικαιώματά του.

Δεν είναι, ωστόσο, γνωστό για ποιο λόγο δεν κατέστη δυνατό να συμμετάσχει αυτοπροσώπως στη Δ’ Οικουμενική Σύνοδο, που συγκλήθηκε το 451 στη Χαλκηδόνα. 

Στο πρώτο τμήμα της Συνόδου, στις 8 Οκτωβρίου 451, υπογράφει ως τοποτηρητής του ο επίσκοπος Ηρακλείας Κυντίλλος: “Κυντίλλου επίσκοπου Ηρακλείας επέχοντος τον τόπον του αγιωτάτου επισκόπου Θεσσαλονικέων Αναστασίου”. 

Στο τρίτο τμήμα της Συνόδου (13 Οκτωβρίου) τον επίσκοπο Θεσσαλονίκης αντιπροσωπεύει ο πρεσβύτερος Ανδρέας εκτός αυτού όμως είναι αξιοπρόσεκτο, ότι ως επίσκοπος Θεσσαλονίκης πλέον δε μνημονεύεται ο Αναστάσιος, αλλά ο Ευξίθεος (Ευδόξιος), ο οποίος διαδέχθηκε τον Αναστάσιο, προφανώς μετά το θάνατό του. 

Εικάζεται ότι ο θάνατος του Αναστασίου είχε επέλθει ήδη περί τα τέλη Σεπτεμβρίου του 451.

Πιθανόν ο πρεσβύτερος Ανδρέας, που εκπροσώπησε τον Ευξίθεο στις συνεδρίες της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου, να ταυτίζεται με τον μετέπειτα επίσκοπο Ανδρέα (βλ. λήμμα [στο «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος α’]) που διαδέχθηκε τον Ευξίθεο στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Θεσσαλονίκης.

Από το βιβλίο το «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος α’, του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών Θεσσαλονίκης, της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, έκδοση Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας Θεσσαλονίκης.

Επιμέλεια: Στ.Κ.