Blog

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Η ανάστασις των νεκρών είναι έργο της δυνάμεως του Θεού που διατάσσει στη γη να αφήσει αυτούς που φυλάσσει μέσα της!

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς Επιστολή του Αποστόλου Παύλου

Ομιλία Η’

(Α’ Θεσ. 4, 14-18)

«Τοῦτο γὰρ ὑμῖν λέγομεν ἐν λόγῳ Κυρίου, ὅτι ἡμεῖς οἱ ζώντες οἱ περιλειπόμενοι εἰς τὴν παρουσίαν τοῦ Κυρίου, οὐ μὴ φθάσωμεν τοὺς κοιμηθέντας. Ὅτι αὐτὸς ὁ Κύριος ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ ἀρχαγγέλου, καὶ ἐν σάλπιγγι Θεοῦ καταβήσεται ἀπ’ οὐρανοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρώτον. Ἔπειτα ἡμεῖς οἱ ζῶντες οἱ περιλειπόμενοι ἅμα σὺν αὐτοῖς ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα, καὶ οὕτω πάντοτε σὺν Κυρίῳ ἐσόμεθα».

Μεταφορά στη νεοελληνική

«Γιατί αυτό σας το λέμε σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου, ότι εμείς οι ζωντανοί οι οποίοι θα απομένωμε στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου δεν θα προφθάσωμε τους πεθαμένους. Γιατί ο ίδιος ο Κύριος με πρόσταγμα, με φωνή αρχαγγέλου και με σάλπιγγα Θεού θα κατεβή από, τον ουρανό και οι νεκροί που πέθαναν με πίστι στον Χριστό θα αναστηθούν πρώτα. Έπειτα εμείς οι ζωντανοί οι οποίοι θα απομένωμε συγχρόνως και μαζί με αυτούς θα αρπαχθούμε με σύννεφα για να συναντήσωμε τον Κύριο στον αέρα, και έτσι θα είμασθε πάντοτε μαζί με τον Κύριο».

1. Οι προφήτες θέλοντας να αποδείξουν την αξιοπιστία των λόγων τους, πριν από όλα τα άλλα λένε αυτό· «Όραμα, που είδε ο Ησαΐας»· και πάλι, «Λόγος Κυρίου που έγινε προς τον Ιερεμία» και πάλι, «Τα εξής λέγει ο Κύριος», και όλα τα παρόμοια. Πολλοί δε βλέπουν και τον ίδιο τον Θεό να κάθεται, όσο φυσικά είναι δυνατό να τον ιδούν. 

Ο Παύλος όμως χωρίς να ιδή ότι κάθεται αυτός, αλλά έχοντας μέσα του τον Χριστό να ομιλή, αντί του, «Τα εξής λέγει Κύριος», έλεγε, «Εάν ζητάτε να υποβάλλετε σε δοκιμασία τον Χριστό ο οποίος ομιλεί με μας», και πάλι, «Ο Παύλος ο απεσταλμένος του Ιησού Χριστού», αποδεικνύοντας ότι τίποτε δεν είναι ιδικό του, γιατί ο απεσταλμένος λέγει τα λόγια εκείνου που τον απέστειλε. Και πάλι, «Νομίζω όμως, ότι έχω και εγώ Πνεύμα Θεού». 

Όλα εκείνα λοιπόν ελέγοντο με τη βοήθεια του αγίου Πνεύματος αυτό όμως που λέγει τώρα, το άκουσε κατηγορηματικά από τον Θεό όπως εκείνο, που όταν ωμιλούσε στους πρεσβυτέρους της εκκλησίας των Εφεσίων έλεγε, «Είναι πιο μακάριο να δίνη κανείς, παρά να παίρνη», που το ήκουσε όταν εσώπαινε. 

Ας ιδούμε λοιπόν τι λέγει και τώρα. «Γιατί αυτό σας το λέμε σύμφωνα με το λόγο του Κυρίου ότι εμείς οι ζωντανοί οι οποίοι θα απομένωμε στη ζωή κατά την παρουσία του Κυρίου δεν θα προφθάσωμε τους πεθαμένους. Γιατί ο ίδιος ο Κύριος με πρόσταγμα, με φωνή αρχαγγέλου και με την τελευταία σάλπιγγα θα κατεβή από τον ουρανό». Γιατί και ο Χριστός λέγει. «Τότε οι ουράνιες δυνάμεις των αγγέλων θα σαλευθούν».

Γιατί λοιπόν με ήχο σάλπιγγας; Γιατί και στο όρος Σινά αυτό βλέπομε, και αγγέλους και εκεί. Τι όμως θέλει η φωνή του αρχαγγέλου. Όπως ακριβώς στην παραβολή των παρθένων έλεγε, «Σηκωθείτε, ήλθε ο γαμβρός». Ή λοιπόν εννοεί αυτό, ή ότι όπως κατά την εμφάνισι βασιλέως, έτσι και τότε θα συμβή, όταν άγγελοι θα βοηθούν για την ανάστασι. 

Γιατί λέγει, ας αναστηθούν οι νεκροί και γίνεται το έργο, όχι επειδή βοηθούν για το σκοπό αυτό οι άγγελοι, αλλά ο λόγος ο ίδιος. Όπως, όταν διατάξη ο βασιλεύς και ειπή, να εξέλθουν οι φυλακισμένοι και οι υπηρέτες να τους οδηγούν έξω, δεν κάνουν αυτό στη συνέχεια από την ιδική τους δύναμι, αλλά από τη φωνή εκείνη. 

Αυτό ο Χριστός και αλλού λέγει «Θα αποστείλη τους αγγέλους του με σάλπιγγα μεγάλη, και θα μαζέψουν τους εκλεκτούς του από τους τέσσερις ανέμους, από την άκρη του ουρανού έως την άλλη άκρη του». Και παντού βλέπεις να τρέχουν οι άγγελοι. Ο αρχάγγελος λοιπόν νομίζω ότι είναι ο προϊστάμενος στους απεσταλμένους για να φωνάζη αυτό, ετοιμάζεσθε όλοι, γιατί φθάνει ο κριτής. 

Τι σημαίνει, «με την τελευταία σάλπιγγα». Δείχνει εδώ ότι είχαν ακουσθή πολλές σάλπιγγες και ότι με την τελευταία κατεβαίνει ο κριτής. «Και οι νεκροί», λέγει, «που πέθαναν με την πίστι στον Χριστό θα αναστηθούν πρώτα. Έπειτα εμείς οι ζωντανοί οι οποίοι θα απομένωμε συγχρόνως και μαζί με αυτούς θα αρπαχθούμε με σύννεφα να συναντήσωμε τον Κύριο στον αέρα και έτσι πάντοτε θα είμασθε μαζί με τον Κύριο. Παρηγορείτε λοιπόν ο ένας τον άλλο με τα λόγια αυτά».

Αφού πρόκειται να κατεβή, για ποιό λόγο θα αρπαχθούμε; 

Για να μας τιμήση. Γιατί και ο βασιλεύς όταν εισέρχεται σε πόλι, οι εκτιμώμενοι από αυτόν εξέρχονται προς συνάντησί του, οι κατάδικοι όμως περιμένουν μέσα στην πόλι τον κριτή και όταν πατέρας φιλόστοργος έλθη, τα μεν παιδιά του και οι άξιοι δούλοι μεταφέρονται έξω επάνω σε όχημα για να τον ιδούν και να τον ασπασθούν, όσοι όμως υπηρέτες είναι δυσαρεστημένοι μένουν μέσα στο σπίτι. Φερόμασθε επάνω στο όχημα του Πατέρα μας, γιατί και αυτός με σύννεφα συνάντησε αυτόν και με σύννεφα θα αρπαχθούμε εμείς.

Βλέπεις πόση είναι η τιμή, και συναντούμε αυτόν όταν κατεβαίνη και το πιο μακάριο από όλα, έτσι θα είμασθε μαζί με αυτόν. «Ποιος θα διηγηθή τα κραταιά έργα του Κυρίου ή θα κάμη γνωστές όλες τις αινέσεις του»; Για πόσα αγαθά έκρινε άξιο το ανθρώπινο γένος, πρώτοι σηκώνονται οι πεθαμένοι και έτσι γίνεται μαζί η συνάντησις. 

Ο Άβελ ο οποίος έχει πεθάνει πριν από όλους, μαζί με τους ζωντανούς τότε θα τον συναντήση. Ώστε τίποτε εκείνοι δεν θα έχουν περισσότερο ως προς αυτό, αλλά εκείνος που είχε φονευθή, ο οποίος έχει τόσα πολλά χρόνια στη γη, θα τον συναντήση μαζί με εκείνους, και όλοι οι άλλοι. 

Εάν λοιπόν εκείνοι μας επερίμεναν για να δοξασθούμε, καθώς αλλού λέγει γράφοντας. «Γιατί ο Κύριος επρόβλεψε για μας κάτι καλύτερο, για να μη τελειοποιηθούν στη σωτηρία εκείνοι χωρίς εμάς», πολύ περισσότερο πρέπει να περιμένωμε και εμείς εκείνους ή καλύτερα μεν εκείνοι μας επερίμεναν, εμείς όμως όχι, γιατί η ανάστασις γίνεται πολύ σύντομα, σε μία στιγμή.

Και αυτό που λέγει, ότι μαζεύονται, σημαίνει ότι ανασταίνονται μεν παντού, μαζεύονται όμως από τους αγγέλους. Η ανάστασις λοιπόν είναι έργο της δυνάμεως του Θεού που διατάσσει στη γη να αφήση αυτούς που φυλάσσει μέσα της και χωρίς να τον υπηρετή κανείς, όπως τότε εφώναξε τον Λάζαρο, «Λάζαρε έβγα έξω!», η συγκέντρωσις όμως γίνεται έργο των υπηρετών. 

Αλλά εάν συγκεντρώνουν και τρέχουν παντού οι άγγελοι, πώς αυτοί αρπάζονται εδώ; Αφού κατεβή αρπάζονται, αφού συναχθούν, γιατί αυτό γίνεται συγχρόνως χωρίς κανείς να το γνωρίζη. Γιατί όταν ιδούν ότι η γη σείεται, ότι ανακατώνεται σκόνη, ότι από παντού ίσως ανασταίνονται τα σώματα, χωρίς να βοηθή κανείς σ’ αυτό, αλλά να είναι αρκετό το πρόσταγμά του, ότι η γη έχει γεμίσει όλη (γιατί σκέψου πόσο είναι εκείνοι που έζησαν από τον Αδάμ μέχρι την παρουσία του και όλοι να στέκωνται τότε μαζί με τις γυναίκες και τα παιδιά τους), όταν ιδούν τόσο μεγάλο θόρυβο επάνω στη γη, τότε θα γνωρίσουν. Γιατί όπως στην περίπτωσι του μυστηρίου της ενσαρκώσεώς του τίποτε δεν είχαν ιδή προηγουμένως, έτσι και τότε.

Απόσπασμα από τον τόμο, «Ι. Χρυσοστόμου έργα, 22, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Σπυρίδων Μουστάκας (θεολόγος, φιλόλογος).

Επιμέλεια: Στ.Κ.