Blog

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Έπαθες κάποιο κακό; Αλλά εάν θέλεις, δεν είναι κακό. Ευχαρίστησε τον Θεό και το κακό έχει μεταβληθεί σε αγαθό…

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς Επιστολή του Αποστόλου Παύλου  

Ομιλία Ι’

(Α’ Θεσ. 5,12-18)

Συνέχεια από εδώ: https://agiatheodora.gr/agios-ioannis-chrysostomos-i-pio-megali-filosofia-einai-afti-na-ekdikeitai-kaneis-ta-kaka-me-kala/

3. «Πάντοτε να χαίρεσθε». Αυτό λέγεται για τις δοκιμασίες που προκαλούν θλίψη. Ακούτε, όσοι έχετε περιπέσει σε φτώχεια, όσοι έχετε περιπέσει σε λυπηρά πράγματα, γιατί από αυτά γεννάται χαρά. 

Γιατί όταν έχωμε τέτοια ψυχή, ώστε να μη εκδικήται κανένα, αλλ’ όλους ευεργετεί, από πού, ειπέ μου, θα μπορέσῃ να εισχωρήσῃ το κεντρί της λύπης. Όποιος λοιπόν χαίρεται έτσι με τα κακά που έπαθε, ώστε και ευεργεσίες να ανταποδίδῃ σε εκείνον που του έχει κάμει τα κακά, πώς θα μπορέσῃ να ενοχλήσῃ στη συνέχεια; 

Και πώς, λέγει, είναι δυνατό να γίνη αυτό; Αν θέλωμε, είναι δυνατό. Στη συνέχεια έδειξε και τον τρόπο· «Ακατάπαυστα να προσεύχεσθε, για το καθετί να ευχαριστήτε, γιατί αυτό είναι το θέλημα του Θεού που το διδαχθήκαμε δια του Ιησού Χριστού». 

«Γιατί αυτό είναι το θέλημα του Θεού», το να ευχαριστούμε πάντοτε αυτόν. Αυτό είναι γνώρισμα ευσεβούς ψυχής. 

Έπαθες κάποιο κακό; Αλλά εάν θέλης, δεν είναι κακό. Ευχαρίστησε τον Θεό και το κακό έχει μεταβληθή σε αγαθό. Ειπέ και συ όπως ο Ιώβ, «Ας είναι το όνομα του Κυρίου ευλογημένο στους αιώνες».

Ειπέ μου, λοιπόν, τι παρόμοιο έχεις πάθει; 

Μας επρόσβαλε ασθένεια; αλλά δεν είναι καθόλου παράξενο, γιατί το σώμα μας είναι θνητό και υπόκειται σε ασθένειες. 

Αλλά μας έτυχε έλλειψι χρημάτων; και αυτά όμως μπορούμε να τα αποκτήσωμε και να τα χάσωμε και μένουν εδώ στη γη. 

Αλλ’ επιβουλές και συκοφαντίες από τους εχθρούς μας. Εμείς όμως δεν αδικούμασθε με αυτά, αλλ’ εκείνοι που τα κάνουν. «Γιατί αυτός που αμαρτάνει», λέγει, «αυτός και θα πεθάνῃ». 

Έχει αμαρτήσει όμως όχι εκείνος που έπαθε το κακό, αλλά εκείνος που έκαμε το κακό. 

Δεν πρέπει λοιπόν να εκδικούμασθε αυτόν που πέθανε, αλλά να προσευχώμασθε γι’ αυτόν, ώστε να τον σώσῃ ο Θεός από το θάνατο.

Δεν βλέπετε τη μέλισσα, ότι πεθαίνει αμέσως μόλις χάσῃ το κεντρί της. Με το ζώο αυτό μας διδάσκει ο Θεός να μη προκαλούμε λύπη στους πλησίον, γιατί εμείς οι ίδιοι δεχόμασθε πρώτοι το θάνατο. 

Ίσως εκείνους τους ελυπήσαμε προσωρινά, εμείς όμως δεν θα ζήσωμε πλέον, όπως ακριβώς δεν ζη ούτε το ζώο αυτό. 

Αν και βέβαια επαινεί αυτό ή Γραφή λέγοντας, «Πόσο εργατική είναι ο καρπός της εργασίας της προσφέρεται σε βασιλείς και ιδιώτες για την υγεία τους». 

Όμως τίποτε δεν την προστατεύει για να μη πεθάνῃ, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να πεθάνῃ. Εάν όμως η μεγάλη πλεονεξία δεν σώζῃ τη μέλισσα όταν ενεργή κακώς, πολύ περισσότερο δεν σώζει εμάς.

Πράγματτι είναι γνώρισμα των πιο φοβερών θηρίων, το να αρχίζῃς την αδικία, όταν δεν σε αδική κανείς, ή καλύτερα ούτε των θηρίων. Γιατί αν αφήσῃς εκείνα να βόσκουν στην έρημο, και δεν τα φέρῃς σε ανάγκη όταν τα περιορίσῃς το χώρο, ποτέ δεν θα σε βλάψουν, ούτε θα σε επιτεθούν, ούτε θα σε δαγκώσουν, αλλά θα βαδίσουν το δρόμο τους. 

Εσύ όμως ο άνθρωπος αν και έχεις λογικό, αν και έχεις τιμηθή με τέτοια εξουσία και τιμή και δόξα, ούτε τα θηρία μιμείσαι σχετικά με τους συνανθρώπους σου, αλλά τον αδελφό σου αδικείς και καταστρέφεις; 

Και πώς θα μπορέσῃς να απολογηθής; Δεν ακούεις τον Παύλο που λέγει, «Γιατί δεν προτιμάτε να αδικήσθε; γιατί δεν προτιμάτε να στερήσθε; Αλλά εσείς αδικείτε και αποστερείτε, και αυτά τα κάνετε σε αδελφούς».

Βλέπεις ότι το να κακοποιηθή κανείς υπάρχει μέσα στο ότι εκακοποίησε, το να ευεργετηθή όμως μέσα στο ότι έχει κακοποιηθή; 

Γιατί ειπέ μου· εάν κανείς κακολογή τους άρχοντες, εάν κανείς υβρίζῃ εκείνους που έχουν την εξουσία, ποιον αδικεί; τον εαυτό του ή εκείνους. Είναι φανερό ότι αδικεί τον εαυτό του.

Έπειτα αυτός που υβρίζει βέβαια τον άρχοντα, δεν υβρίζει εκείνον, αλλά τον εαυτό του. Αυτός όμως που υβρίζει το Χριστιανό, δια μέσου εκείνου δεν υβρίζει τον Χριστό; 

Όποιος λιθοβολεί τις εικόνες, ποιον λιθοβολεί, δεν λιθοβολεί τον εαυτό του; Έπειτα όταν λιθοβολή την εικόνα επιγείου βασιλέως, καταστρέφει τον εαυτό του, όταν όμως υβρίζῃ την εικόνα του Χριστού, γιατί ο άνθρωπος είναι εικόνα του Θεού, δεν αδικεί τον εαυτό του; 

Έως πότε θα επιθυμούμε τα χρήματα, δεν θα σταματήσω βέβαια να κατηγορώ αυτά, γιατί είναι η αιτία όλων των κακών. Έως πότε δεν θα χορτάσωμε αυτήν την ακόρεστη επιθυμία; Τι καλό έχει το χρήμα; 

Μου προκαλεί έκπληξι αυτό το πράγμα. Έχει κάποια γοητεία το πράγμα, να τιμάμε δηλαδή τόσο πολύ το χρυσάφι και το ασήμι. Τις μεν λοιπόν ψυχές μας δεν τις φροντίζομε καθόλου, ενώ δείχνομε τόση φροντίδα για τις άψυχες εικόνες. 

Από πού εισχώρησε ή ασθένεια αυτή στην οικουμένη, ποιος θα μπορέσῃ να την εξολοθρεύσῃ; ποιος λόγος θα μπορέσῃ να ξεριζώσῃ το φοβερό αυτό θηρίο και να το καταστρέψῃ ολοκληρωτικά; 

Είναι σπαρμένη η επιθυμία μέσα στις σκέψεις των ανθρώπων και αυτών που νομίζουν ότι είναι ευσεβείς. Ας εντρεπώμασθε για τις ευαγγελικές εντολές. Τα λόγια ευρίσκονται μόνο στην αγία Γραφή, έργα όμως πουθενά δεν παρουσιάζονται.

Απόσπασμα από τον τόμο, «Ι. Χρυσοστόμου έργα, 22, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Σπυρίδων Μουστάκας (θεολόγος, φιλόλογος).

Επιμέλεια: Στ.Κ.