Blog

Το μαρτύριο του νεαρού Νεομάρτυρα Αργυρού από την Επανομή

 

Ο Αργυρός ή Αργύρης γεννήθηκε στο χωριό Απανομή (τη σημερινή Επανομή) του νομού Θεσσαλονίκης κατά το έτος 1788. Σε νεαρή ηλικία ήρθε στη Θεσσαλονίκη, όπου προσλήφθηκε από κάποιον ράπτη ως υπηρέτης.

Ο συντάκτης του Μαρτυρίου του δεν μας παρέχει κάποια άλλα βιογραφικά στοιχεία· αναφέρεται μόνο στο γεγονός που υπήρξε η αιτία για να οδηγηθεί στο μαρτύριο, το οποίο, όπως αναφέρει και ο ίδιος, πληροφορήθηκε από κάποιους αξιόπιστους αυτόπτες μάρτυρες που γνώριζαν τον Αργυρό προτού μαρτυρήσει, γεγονός συνηθισμένο σε πολλά βυζαντινά αγιολογικά κείμενα, αλλά και σε νεομαρτυρολογικά (βλ. π.χ. και το Μαρτύριο του νεομάρτυρος Μιχαήλ του εκ Γρανίτσης Αγράφων)

Αιτία της προσαγωγής του Αργυρού στο μαρτύριο υπήρξε ένας χριστιανός, ο οποίος καταγόταν από τον Σοχό της Θεσσαλονίκης και είχε φυλακισθεί για κάποιο αδίκημα που είχε διαπράξει. Μη έχοντας όμως χρήματα για την εξαγορά της ποινής του και φοβούμενος τη θανατική καταδίκη, αποφάσισε να εξωμόσει, φαινόμενο που συναντούμε πολύ συχνά κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μετά από αυτή τη δήλωσή του, αφέθηκε ελεύθερος και εισήλθε σ’ ένα καφενείο μαζί με μερικούς γενίτσαρους που ανέλαβαν να τον κατηχήσουν στη μουσουλμανική θρησκεία.

Ο Αργυρός, που είχε πληροφορηθεί το γεγονός, εισήλθε και αυτός στο καφενείο και άρχισε να τον ελέγχει για το παράπτωμά του και ταυτοχρόνως να τον παρακινεί για να επιστρέψει και πάλι στην ορθόδοξη πίστη. 

Αλλά η στάση του αυτή προκάλεσε τόσο πολύ τους γενίτσαρους, που όρμησαν επάνω του και άρχισαν να τον γρονθοκοπούν τόσο άγρια, ώστε θα τον σκότωναν, εάν δεν ανέστελλε την οργή τους η ελπίδα μήπως και μπορέσουν να τον προσελκύσουν στη δική τους πίστη.

Προσπάθησαν, λοιπόν, απειλώντας τον ότι θα τον σκοτώσουν, να τον αναγκάσουν να εξωμόσει. 

Επειδή όμως ο Αργυρός δεν υποχωρούσε στις πιέσεις τους, οι γενίτσαροι τον οδήγησαν στον κριτή ενώπιον του οποίου προσπάθησαν και πάλι να τον μεταπείσουν, μεταχειριζόμενοι πότε απειλές και πότε κολακείες και υποσχέσεις για δώρα και αξιώματα. Όλα αυτά όμως δεν στάθηκαν ικανά να κλονίσουν το εδραίο φρόνημά του και την απόφασή του να παραμείνει έως το τέλος πιστός στην πατρώα πίστη του γι’ αυτό και διατάχθηκε η φυλάκισή του.

Μετά από δύο ημέρες οι γενίτσαροι επανέλαβαν και πάλι τις προσπάθειές τους, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Ζήτησαν λοιπόν από τον κριτή να διατάξει την εκτέλεσή του· αυτός όμως βλέποντας ότι ο Αργυρός δεν είχε διαπράξει κάποιο αδίκημα άξιο θανάτου, προσπάθησε να κατευνάσει την οργή των εξαγριωμένων Τούρκων και να τους πείσει πως δεν είναι δίκαιο να σκοτώσουν έναν αθώο άνθρωπο. 

Αλλά εμπρός στην επιμονή και την οργή των Τούρκων υποχώρησε και διέταξε την δι’ απαγχονισμού θανάτωσή του.

Έτσι, σε ηλικία μόλις δεκαοκτώ ετών, στις 11 Μαΐου του έτους 1806 και ημέρα Παρασκευή, ο Αργυρός οδηγήθηκε σε έναν τόπο λεγόμενο Καμπάν (σημ. Καπάνι), στην κεντρική αγορά της πόλεως, όπου και απαγχονίσθηκε. 

Το σώμα του μάρτυρος δεν έφερε κανένα σημάδι από αυτά που συνήθως παρουσιάζουν τα νεκρά σώματα, αλλά απεναντίας φαινόταν σαν ζωντανό, ο δε μάρτυς έμοιαζε σαν να κοιμόταν, γεγονός που προκάλεσε το θαυμασμό όλων. 

Ίσως αυτός να ήταν και ο λόγος που την επόμενη ημέρα οι Τούρκοι διέταξαν να κατέλθει το σώμα του μάρτυρος από την αγχόνη, παρά την επικρατούσα σ’ αυτούς συνήθεια να αφήνουν εκτεθειμένα τα νεκρά σώματα επί τρεις ημέρες προς όνειδισμό.

Η μνήμη του νεομάρτυρος Αργυρού τιμάται την ημέρα της τελειώσεώς του, την 11η Μαΐου.

Η πρώτη Ακολουθία προς τιμή του είναι πόνημα αγνώστου συνθέτη και εκδόθηκε το έτος 1933 στη Θεσσαλονίκη. Στην Ακολουθία αυτή αναφέρονται και τα ονόματα των γονέων του Αργυρού· σημειώνεται λοιπόν ότι ήταν υιός του Αστερίου και της Βασιλικής Ντογιούδη.

Κείμενο Μαρία Βρέττα-Πασχαλίδου. Απόσπασμα από το βιβλίο του Κέντρου Αγιολογικών Μελετών Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης, «Αγιολόγιον της Θεσσαλονίκης», τόμος α’, έκδοση Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας.

Επιμέλεια: Στ.Κ.