Blog

Από τον βίο του θεσσαλονικιού νεομάρτυρος Αγίου Αλέξανδρου του Δερβίση

[…] δεν ηξεύρω, ή με βίαν, ή με απάτην εξώμοσε την πάτριον θρησκείαν, και ετούρκισε· λέγουσι τινές, ότι εις αγάν τούρκον εστοίχησε [ίσως στοιχημάτισε], και με δόλον επαγίδευσεν εκείνος την απλήν ψυχήν, φευ! [Αυτό συνέβη στη Σμύρνη].

Εις την ασέβειαν δεν απέρασε πολύς καιρός, και φεύγοι από τον αγάν εκείνον, άνω και κάτω πλανώμενος, έως οπού εκατάντησε να υπάγει και εις την Μέκαν αυτήν, εκεί οπού ευρίσκεται ο τάφος του Μωάμεθ, καθώς αυτός ο ίδιος τώρα ύστερον ενώπιον του κριτού τούτο αυτό έλεγε [ομολόγησε ο ίδιος ενώπιον του τούρκου δικαστή], καταφρονώντας, και εμπαίζοντας τα αυτών θρησκεύματα [την θρησκεία τους]. 

Από τότε λοιπόν και εις το εξής περιήρχετο πόλεις και τόπους, και χώρας διαφόρους, με το σχήμα των Δερβίσιδων [είχε γίνει μωαμεθανός μοναχός και φορούσε την στολή τους] αλλά καθώς φαίνεται ο ευλογημένος, δεν εκαταπάτησε παντάπασι [δεν καταπάτησε τελείως] την συνείδησίν του, ουδέ εθόλωσε περισσότερον την ψυχήν του με άλλας τινάς αισχροπραξίας, η οποίαις μάλιστα είναι κατασυνηθισμέναις εις το γένος των Οθωμανών.

Φαίνεται πως εσθάνετο ζωντανόν τον έλεγχον της αγίας συνειδήσεως· φαίνεται, πως η διάνοιά του εκ πολλών χρόνων, ή και εξ αρχής αυτού, άρχισε να κοιλοπονεί το μαρτύριον [μεταφορικά: να εγκυμονεί το μαρτύριο, να το ποθεί], δια να εξαλείψη με το αίμα του την ανομοίαν του [που έγινε μωαμεθανός].

Γι’ αυτό και με το ταπεινότατον εκείνο σχήμα επεριπάτει με πολλήν συστολήν, και σεμνότητα, και σχεδόν εγνωρίζετο, πως ήτον σύννους, και φροντιστικός [και μάλλον όλοι καταλάβαιναν πως ήταν συνετός και φιλότιμος άνθρωπος]· μάλιστα υπεκρίνετο, πως είναι σαλός [τρελός], και τάχα ως τοιούτος ελάλει πολλά κατά των αγαρηνών [τους Μωαμεθανούς], ελέγχοντάς τους πικρώς, δια τας πολλάς των αδικίας, και παρανομίας, και πως κατατυραννούσι, και καταδυναστεύουσι τον πτωχόν ραγιάν [τους σκλάβους Ρωμηούς], οπού ο Θεός τους τον έδωκεν αμανέτι [παρακαταθήκη], να τον κυβερνούν, και όχι να τον κατατρώγουν, και δεν στοχάζονται, έλεγεν, πως όλοι οι άνθρωποι είναι πλάσματα ενός Θεού.

Και αυτά μεν συνηθίζουν να τα λέγουν και άλλοι δερβίσιδες, αλλ’ αυτός τους έλεγεν ακόμα περισσότερα, και με τόλμην παράδοξον, και ασυνήθιστον, ώστε οπού από την πολλήν δριμύτητα των ελέγχων, πολλάκις εκινούντο και εις οργήν [οργίζονταν εναντίον του], και εις το Ραχήτι της Αιγύπτου τόσον εθύμωσαν κατ’ αυτού ώστε και αποφάσισαν μερικοί τούρκοι Κρητικοί να τον φονεύσουν, λέγοντες, πως χωρίς άλλο, αυτός δεν είναι Τούρκος αλλά Χριστιανός· το οποίον μαθών ανεχώρησεν εκείθεν, ότι ως φαίνεται ένας τοιούτος θάνατος, δεν ήτον φανερά, και ομολογουμένως της Χριστιανικής ομολογίας πρόστιμον [δεν ήταν αντίστοιχο από της προσωπικής ομολογίας της χριστιανικής του πίστεως ενώπιον τούρκου δικαστή], καθώς ύστερον έγινεν. 

Έλαβαν δε την υποψίαν εκείνοι, πως τάχα ήτον Χριστιανός, επειδή τον έβλεπαν οπού συχνά εσυναναστρέφετο με τους Χριστιανούς, και με πολλήν ημερότητα, και γλυκύτητα εσυνωμίλει με αυτούς.

Απόσπασμα από το «Νέον Μαρτυρολόγιον» του Αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη.

Επιμέλεια Στ.Κ.