Blog

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος: Προς την εκκλησία των Θεσσαλονικέων, την ενωμένη με τον Θεό, λέγει ο Απόστολος Παύλος

Άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος

Υπόμνημα εις την προς Θεσσαλονικείς

Ομιλία α’, (Α’ Θεσ. 1.1-7)

«Παῦλος καὶ Σιλουανός καὶ Τιμόθεος πρὸς τὴν ἐκκλησία τῶν Θεσσαλονικέων, τὴν ἐνωμένη μὲ τὸν Θεὸ Πατέρα καὶ τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Εἴθε νὰ εἶναι σὲ σᾶς χάρις καὶ εἰρήνη. Εὐχαριστοῦμε πάντοτε τὸν Θεὸ γιὰ σᾶς, ὅσες φορὲς σᾶς ἐνθυμούμασθε στις προσευχές μας, ἀδιάκοπα μνημονεύοντας τὸ ἔργο τῆς πίστεώς σας καὶ τὸν κόπο τῆς ἀγάπης σας καὶ τὴν ὑπομονὴ τῆς ἐλπίδας σας στὸν Κύριό μας τὸν Ἰησοῦ Χριστό, ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καὶ Πατέρα μας».

1. Γιατί τέλος πάντων όταν έγραφε προς τους Εφεσίους και είχε μαζί του τον Τιμόθεο, δεν τον ανέφερε ο Παύλος μαζί με τον εαυτό του, αν και τον εγνώριζαν αυτοί και τον εθαύμαζαν, διότι λέγει, «Το δοκιμασμένο χαρακτήρα του τον γνωρίζετε, γιατί ως τέκνο προς πατέρα εδούλευσε μαζί μου», και πάλι, «Γιατί δεν έχω κανένα ομόμυχο, ο οποίος με ειλικρίνεια θα φροντίση για τις υποθέσεις σας», εδώ όμως αναφέρει αυτόν μαζί με τον εαυτό του;

Μου φαίνεται ότι επρόκειτο να στείλη αυτόν αμέσως και ήταν περιττό να γράφη γι’ αυτόν που θα μετέφερε τα γράμματα, γιατί λέγει, «Αυτόν δε ελπίζω να τον στείλω αμέσως». Εδώ όμως δεν συμβαίνει το ίδιο, αλλά μόλις είχε επανέλθει, και επομένως ορθώς τον ανέφερε στην επιστολή γιατί λέγει, «Τώρα, όταν μας ήλθε από σας ο Τιμόθεος». 

Γιατί όμως αναφέρει πριν από αυτόν τον Σιλουανό, αν και επιβεβαιώνει άπειρα αγαθά γι’ αυτόν και τον προτιμά από όλους; Ίσως εκείνος να του εζήτησε αυτό με πολλή ταπεινοφροσύνη και να τον παρακάλεσε γι’ αυτό. Επειδή δηλαδή έβλεπε το διδάσκαλο να είναι τόσο ταπεινόφρων, ώστε να αναφέρη το μαθητή μαζί με τον εαυτό του, πολύ περισσότερο θα μπορούσε να το ζητήση αυτό ο Τιμόθεος, και αυτός πρόθυμα το δέχθηκε. 

Διότι λέγει, «Ο Παύλος και ο Σιλουανός και ο Τιμόθεος, προς την εκκλησία των Θεσσαλονικέων». Τίποτε δεν αναφέρει εδώ για τον εαυτό του, ούτε ‘ο απόστολος’, ούτε ‘ο δούλος’. Εγώ νομίζω για το λόγο ότι είναι αυτοί νέοι στην πίστι και δεν έχουν γνωρίσει ακόμη αυτόν, γι’ αυτό δεν αναφέρει το αξίωμα. Άλλωστε ήταν αρχή ακόμη του κηρύγματος προς αυτούς.

«Στην εκκλησία», λέγει, «των Θεσσαλονικέων». Καλώς είπε. Καθόσον φυσικό ήταν να είναι λίγοι και να μη είχαν συνδεθή μέχρι τώρα, γι’ αυτό δε και προτρέπει αυτούς με το όνομα της εκκλησίας. Όπου όμως είχε περάσει πολύς χρόνος και το σύνολο των μελών της εκκλησίας ήταν μεγάλο, δεν αναφέρει αυτό. 

Επειδή όμως το όνομα της εκκλησίας σημαίνει πλήθος, ως επί το πλείστο, και σύνολο που έχει ήδη συγκροτηθή, γι’ αυτό ονομάζει αυτούς έτσι. «Την ενωμένη με τον Θεό Πατέρα», λέγει, «και τον Κύριο Ιησού Χριστό». 

Προς την εκκλησία, λέγει, των Θεσσαλονικέων, την ενωμένη με τον Θεό. Να πάλι το, «εν», λέγεται για τον Πατέρα και για τον Υιό. Γιατί υπήρχαν πολλές εκκλησίες, και ιουδαϊκές και ελληνικές, αλλά, λέγει, την ενωμένη με τον Θεό. 

Μεγάλο το αξίωμα και του οποίου τίποτε δεν είναι ισάξιο, εάν είναι ενωμένος κανείς με τον Θεό. Είθε λοιπόν και η εκκλησία αυτή έτσι να καλήται, φοβάμαι όμως μήπως απέχει πολύ από την ονομασία αυτή. 

Γιατί εάν είναι κανείς δούλος της αμαρτίας, δεν μπορεί να λέγεται ότι είναι ενωμένος με τον Θεό. 

Εάν κανείς δεν συμπεριφέρεται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, δεν μπορεί να λέγεται ότι είναι ενωμένος με τον Θεό.

Απόσπασμα από τον τόμο, «Ι. Χρυσοστόμου έργα, 22, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς». Εισαγωγή, κείμενο, μετάφραση, σχόλια Σπυρίδων Μουστάκας (θεολόγος, φιλόλογος).

Επιμέλεια: Στ.Κ.