Blog

Άγιος Γρηγόριος (Καλλίδης) προς Θεσσαλονικείς: Έρχομαι ανάμεσά σας για να γίνω άγγελος «της αγάπης και της ειρήνης και ομονοίας…»

Απόσπασμα από τον λόγο του Αγίου κατά την ενθρόνισή του, σαν σήμερα, στις 20 Μαρτίου του 1885 στην Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Φάρος της Μακεδονίας», στις 23 Μαρτίου του 1885, αριθμός φύλλου 928*.

[…]

Έρχομαι εν τω μέσω υμών ουχί ίνα δώσω υμίν επαγγελίας λόγου, αλλ’ εν πλήρει συναισθήσει των υψηλών αρχιερατικών μου καθηκόντων, ίνα γίνω προς πάντας άγγελος «της αγάπης και της ειρήνης και ομονοίας, ων άνευ ουδείς όψεται τον Κύριον» κατά τον θεόσοφον Παύλον (Εβρ. ιβ’ 11), ίνα γίνω κοινός πατήρ πάντων, και υπό την πατρικήν προστασίαν της Σ. Λ. Κυβερνήσεως του φιλολάου ημών Σουλτάνου, ίνα μεθ’ υμών αγωνισθώ τον ιερόν αγώνα της κατά Χριστόν και κατά κόσμον ευημερίας και των αληθινών συμφερόντων του ημετέρου ορθοδόξου γένους, και εν ολίγοις έρχομαι «ίνα γίνω τα πάντα τοις πάσι, κατά τον ίδιον Απόστολον, ίνα τους πάντας κερδίσω» (Α’ Κορινθ. θ’ 19).

Εν τούτοις ταύτα εκ προοιμίων εισηγούμενος υμίν φρονώ ότι πρόγραμμα πάντων ημών είναι η επιτέλεσις του καθήκοντος, πρόγραμμα τρανόν διά τον Θεσσαλονίκης κείται ο ιερός ούτος θρόνος, ον ηγίασε και εδόξασε το ιερόν τούτο λείψανον, Γρηγορίου του Παλαμά, η αυταπάρνησις του Ευσταθίου, του σοφού εκείνου σχολιαστού του Ομήρου, και τοσούτων άλλων σοφωτάτων και ικανωτάτων υμών ανδρών, οίτινες [οι οποίοι] τοσούτων εκλέισαν και εδόξασαν ου μόνον τον θρόνον τούτων αλλά και την καθολικήν ημών Εκκλησίαν, τέλος ανάγκη προγράμματος δεν έχει αρχιερεύς, όστις αισθάνεται πάλλουσαν την καρδίαν αυτού ειλικρινώς υπέρ της Εκκλησίας και του Έθνους του.

Αλλ’ αδελφοί, δεν αρκεί η αυταπάρνησις μόνον του αρχιερέως από εικοσιπενταετίας ακολουθήσας τον αοίδιμον συμπολίτην ημών Μελέτιον Θεοφιλίδην, τον Μητροπολίτην Σηλυβρίας και Σερρών (ου η μνήμη αιωνία έστω) και βαθμηδόν φθάσας μέχρι της θέσεως ταύτης, διά της χάριτος του Παναγάθου Θεού και της επιεικείας της Μητρός Εκκλησίας, εκ πείρας εγνώρισα, ότι μόνον διά της κοινής συνεργασίας πάντων, είναι δυνατόν να προοδεύωσι τα καθ’ ημάς. 

Την υποστήριξίν σας και συνεργασίαν ταύτην πέποιθ᾽ [πιστεύω] ότι θέλω τύχει παρ’ υμών των Θεσσαλονικέων, την υποστήριξιν και συνεργασίαν ταύτην των επαρχιωτών μου έχων, πέποιθ’ ότι θα δυνηθώ να επιτελέσω ελαφρότερον τα ανατιθέντα μοι βαρέα καθήκοντα εν ταις δυσχερέσι ταύταις, μάλιστα, περιστάσεσιν. 

Ούτω δε ηνωμένοι οι πάντες όταν αφετηρίαν και τέλος των σκέψεων και εργασιών ημών έχομεν αείποτε την βελτίωσιν των κοινών της πολιτείας ταύτης, την πνευματικήν και εθνικήν ανάπτυξιν των αδελφών ημών και εν γένει την διόρθωσιν των κακώς κειμένων, όταν οι πάντες υπεράνω παντός ιδιωτικού συμφέροντος τιθέμενοι, φροντίζομεν ειλικρινώς περί των κοινών συμφερόντων, δεν δυνάμεθα ειμή να κατασταθώμεν [να γίνουμε] αντάξιοι της αποστολής και της εμπιστοσύνης των αδελφών ημών.

Θεσσαλονικείς! μνήσθητε [θυμηθείτε] οίων [ποιων] πατέρων εστέ τέκνα, μνήσθητε της ιστορίας της ενδόξου και πολυνμνήτου ταύτης πατρίδος υμών, ίδετε τα πέριξ ημών γινόμενα και κατανοήσατε οία και οπόσα [πόσα] ημίν επιβάλλονται καθήκοντα. 

Από του άκρου της Λαζικής [από τον Πόντο] μέχρι ενταύθα, αφ’ όπου και αν διήλθον, όπου εστάθην, μία και η αυτή εξεδηλώθη συμπάθεια και αγάπη προς τον Μητροπολίτην Θεσσαλονίκης, εν και το αυτό ενδιαφέρον υπέρ της Μακεδονίας. 

Εάν δε οι μακράν ημών μένοντες ομογενείς τοιούτον δεικνύουσιν ενδιαφέρον υπέρ της φίλης πατρίδος ημών, θα καταδεχθώμεν ημείς να μην επιτελέσωμεν το καθήκον ημών; εγώ τουλάχιστον την έκπαλαι [από παλαιά] φιλοτιμίαν των Θεσσαλονικέων γινώσκων ανέλαβον εν γνώσει τόσον βαρέα και μεγάλα καθήκοντα, πεποιθώς [πιστεύοντας ακράδαντα] ουχί μόνον εις τας ασθενείς μου δυνάμεις, αλλά και εις την σύμπραξιν και φιλοτιμίαν ημών, και επί τοιαύταις χρησταίς ελπίσι δέομαι του Υψίστου όπως ενισχύση ημάς. 

[…]

Από το βιβλίο του Αντωνίου Πατρικίου, ο «Άγιος Γρηγόριος (Καλλίδης), Μητροπολίτης Ηρακλείας και Ραιδεστού, Βίος, ακολουθία, παρακλητικός κανόνας», των εκδόσεων Τέρτιος.

Επιμέλεια Στ.Κ.