Στην ανατολική πλευρά της πλατείας Δικαστηρίων και πάνω στη σημερινή οδό Μητροπολίτου Γενναδίου ορθωνόταν, ως την καταστροφή της από την πυρκαγιά του 1917, η εκκλησία του αγίου Νικολάου του Τρανού. Το ταπεινό εκκλησάκι που την αντικατέστησε σε τίποτα δε θυμίζει την αίγλη και τη μεγαλοπρέπειά της. Ο άγιος Νικόλαος ο Τρανός αποτελούσε το κέντρο της ομώνυμης συνοικίας, που βρισκόταν ολόκληρη πάνω από την Εγνατία φτάνοντας δυτικά ως την παλιά οδό Αριστοτέλους, και περιελάμβανε κατοικίες πλουσίων Ελλήνων. Ήταν ακόμα γνωστός και με το όνομα Μεγάλος ή Αρχοντικός, επωνυμία ενδεικτική της θέσης του μέσα στην ορθόδοξη κοινωνία της πόλης, που τον διαφοροποιούσε από τον άγιο Νικόλαο Ορφανό ή Μικρό.
Οι ανασκαφές που διεξήχθησαν γύρω από το σημερινό ναΐσκο στο χρονικό διάστημα 1973-77 μας έδωσαν μερικές πληροφορίες για την ιστορία του αγίου Νικολάου. Σύμφωνα με τα πορίσματά τους, κατά τη ρωμαϊκή εποχή υπήρχαν στο χώρο αυτό κατασκευές, που πιθανότατα σχετίζονταν με την Αγορά. Πάνω από αυτές αργότερα ίσως χτίστηκε παλαιοχριστιανική βασιλική, που όμως σ’ εμάς παραμένει άγνωστη.
